The world of economics news: និស្សិតជាច្រើនរៀនខុសមុខជំនាញ?

អត្រាគ្មានការងារធ្វើនៃយុវជនកម្ពុជាជាទូទៅ(អាយុ១៥ដល់២៩ឆ្នាំ)នៅ មានកម្រិតទាប(២,១ភាគរយ)ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែអត្រាគ្មានការងារធ្វើក្នុងចំណោមយុវជនដែលបានទទួលបាន ការសិក្សាខ្ពស់មានកម្រិតខ្ពស់ដល់ទៅ៣,៨ភាគរយឯណោះ។ ស្ថិតិនេះអាចបង្ហាញថា ការអប់រំក្នុងសាលា និងជំនាញតម្រូវការក្នុងទីផ្សារការងារនៅប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់ មានភាពស៊ីចង្វាក់គ្នានៅឡើយទេ។ បើយោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការពលកម្មអន្តរជាតិ (ILO) ចេញផ្សាយរបាយការណ៍ថ្មីមួយនៅខែសីហា ឆ្នាំ២០១៣។

របាយការណ៍ នេះបានឲ្យដឹងទៀតថា ចំណុចចម្បងនៃភាពគ្មានការងារធ្វើរបស់យុវជនគឺដោយសារកង្វះ បទពិសោធការងារ(២៧,៤ភាគរយ) និងកម្រិតនៃការសិក្សា ឬក៏ការហ្វឹកហាត់មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់(១៧,១ភាគរយ)។ លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវនេះក៏បានលើកឡើងពីតម្រូវការជាបន្ទាន់ ក្នុងការជំរុញនូវភាពស៊ីចង្វាក់គ្នានៃទីផ្សារពលកម្ម ការអប់រំជំនាញក្នុងសាលា និងការពង្រឹងនូវសេវាកម្មណែនាំក្នុងការចាប់យកអាជីពផងដែរ។

ទាក់ទងនឹងបញ្ហាការសិក្សាខុសជំនាញដែលតម្រូវការទីផ្សារនេះ លោក ឈុន បុរី (Chhun Borey) សព្វថ្ងៃជាស្ថាបនិករបស់ក្រុមហ៊ុន «Technology» ដែលលក់កុំព្យូទ័រ និងជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនមួយទៀតគឺ «E-Commerce» ដែលជាក្រុមហ៊ុនលក់សម្ភារតាមអនឡាញ បានឲ្យដឹងថា សព្វថ្ងៃបុគ្គលិកនៅក្នុងហាងរបស់លោកភាគតិចបំផុតដែលធ្វើការ ត្រូវនឹងជំនាញ ដែលបានរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យ។

ជាមួយបទពិសោធ ក្នុងការបែងចែកការងារទៅឲ្យបុគ្គលិកធ្វើ លោក បុរី បាននិយាយថា៖ «ដោយសារតែការសិក្សារបស់ពួកគាត់មិនរឹងមាំ ហើយវាមិនត្រូវនឹងទេពកោសល្យដែលពួកគាត់មានដូច្នេះហើយទើបពួកគាត់ មិនអាចស្វែងរកការងារឲ្យត្រូវនឹងជំនាញដែលបានរៀន»។

លោក បុរី បានបញ្ជាក់ថា បុគ្គលិករបស់លោក ៨០ភាគរយកំពុងធ្វើការខុសជំនាញ តែក្នុងនោះ ៥០ភាគរយពួកគាត់បានបម្រើការងារនៅកន្លែងផ្សេងទៀតត្រូវជំនាញដែល បានរៀនពីសាលា មានតែ៣០ភាគរយប៉ុណ្ណោះដែលពួកគាត់កំពុងធ្វើការខុសជំនាញតែម្តង។

លោក បុរី បានឲ្យដឹងទៀតថា ការងារដែលពួកគាត់ដាក់ [តម្រូវទៅតាមសញ្ញាបត្រ] គឺមិនត្រូវនឹងទេពកោសល្យដែលពួកគាត់មានឡើយ ហើយពួកគាត់មិនមានសមត្ថភាពគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធ្វើការងារដែល ពួកគាត់ស្នើសុំនោះទេ។

លោក បានបញ្ចាក់ថា ការធ្វើការងារខុសនឹងមុខជំនាញគឺវាអាចមានផលបះពាល់ទៅដល់ម្ចាស់ ក្រុមហ៊ុនក៏ដូចជាបុគ្គលិកផ្ទាល់ផងដែរ ដោយផលប៉ះពាល់គឺម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនត្រូវចំណាយពេលក្នុងការបង្រៀន បុគ្គលិកនូវជំនាញថ្មីដែលវាធ្វើឲ្យខាតពេលបំពេញការងារ ហើយផលលំបាកមួយទៀតគឺបុគ្គលិកផ្ទាល់ត្រូវចំណាយពេលរៀនជំនាញថ្មី ដែលគេមិនបានរៀន។

លោក ខាន់ ចិន្តា អនុបណ្ឌិតផ្នែកគោលនយោបាយសាធារណៈនៅសាកលវិទ្យាល័យ លី ក្វាន់យូ (Lee Kwuan Yeun) នៃប្រទេសសិង្ហបុរីបានឲ្យដឹងតាមការសង្កេតឃើញរបស់លោកថា៖ «ការជ្រើសរើសមុខវិជ្ជាខុស ឬធ្វើការងារខុសមុខជំនាញនោះបណ្តាលមកពីកង្វះព័ត៌មានទីផ្សារ ការងារដែលជាបន្ទុករបស់ទីភ្នាក់ងារមុខរបរ និងការងាររបស់ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ឬក៏អង្គភាពណាមួយដែលឯករាជ្យ»។

លោកថា និស្សិតពេលបញ្ចប់ការសិក្សាត្រូវដណ្តើមការងារគ្នាធ្វើ តែបើគេមិនដណ្តើមបាននោះទេ គេនឹងទៅធ្វើការងារផ្សេងៗទៀតដែរ មិនមែនជាជំនាញរបស់ខ្លួន។

លោក ចិន្តា យល់ឃើញថា ការរៀនខុសមុខវិជ្ជា និងការធ្វើការខុសមុខជំនាញជាផលអវិជ្ជមានមួយដែរ ព្រោះគេ [និស្សិត] ត្រូវរៀនមុខវិជ្ជាបន្ថែម ហើយចំណាយពេលវេលាច្រើន និងធ្វើឲ្យលទ្ធភាពការងារមានលក្ខណៈទាប ពីព្រោះពេលកំពុងរៀន គេមិនបានរៀនឲ្យបានដិតដល់ ហើយក៏ខ្វះសមត្ថភាពធ្វើការតាមជំនាញ ឬក៏សមត្ថភាពរបស់គេខ្ពស់ជាងការងារដែលមានស្រាប់ដែលតម្រូវឲ្យ រង់ចាំឱកាស ឬក៏ស្វែងរកការងារដែលប្រសើរជាងនេះ។

ទាក់ទងនឹងការ រៀនខុសជំនាញដដែលនេះ លោក កែ ប៉ូលីន ដែលរៀនចប់ពីវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យា (តិចណូ) ផ្នែកវិស្វករគីមីចំណីអាហារ ហើយសព្វថ្ងៃលោកក៏បានប្រកបរបរជាអ្នករបាំក្រៅម៉ោងផងដែរនោះ បានឲ្យដឹងថា៖ «មុខវិជ្ជាដែលខ្ញុំស្រឡាញ់ពិតប្រាកដគឺខាងសារព័ត៌មាននោះទេ ដោយសារតែខ្ញុំមិនដឹងច្បាស់ពីកន្លែងរៀនច្បាស់ ក្រោយមកទើបខ្ញុំសម្រេចចិត្តមករៀននៅតិចណូវិញ តាមការណែនាំរបស់គ្រួសារ និងមិត្តភក្តិអំពីភាពល្បីល្បាញរបស់សាលានេះ»។

លោកបន្តថា៖ «ការសម្រេចចិត្តរបស់យុវជនមួយចំនួនធំទេរទៅរកមុខវិជ្ជាដែលមិនមែនជាចំណូលចិត្តរបស់គេ ឬលើសពីសមត្ថភាពសិក្សារបស់ពួកគេ។ ជាក់ស្ដែង សិស្សខ្លះខ្លាចឈាមតែបង្ខំចិត្តទៅរៀនពេទ្យ។ ខ្លះមិនចូលចិត្តលេខផងបែរជាធ្វើការក្នុងធនាគារ»។

លោកក៏បាន បន្ថែមថា៖ «ការផ្សព្វផ្សាយរបស់សាលាភាគច្រើនមិនទាន់មានភាពទូលំទូលាយ។ ម្យ៉ាងទៀត ផ្នត់គំនិតខ្មែរយើងតែងឲ្យតម្លៃលើមុខវិជ្ជាពេទ្យ ឬគណនេយ្យជាដើម ដោយឃើញថា មុខវិជ្ជាហ្នឹងទទួលបានការងារស្រួល»។

តើរៀនមុខវិជ្ជាអ្វីទើបត្រូវនឹងទីផ្សារការងារ?

អ្នកស្រី ស៊ុយ សុខា ប្រធានផ្នែកជ្រើសរើសបុគ្គលិករបស់ក្រុមហ៊ុន HR INC បានបញ្ជាក់ថា៖ «តាមការពិតមុខវិជ្ជាណាក៏គេត្រូវការដែរ តែយុវវ័យខ្លួនឯងគួរយល់ដឹងឲ្យបានច្បាស់លាស់ជាមុនសិន។ តើខ្លួនឯងចូលចិត្តអ្វី? អាចធ្វើអ្វីបាន នឹងប្រសប់ខាងអ្វី? មុនពេលសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសមុខវិជ្ជាសិក្សា»។

អ្នកស្រីបន្តថា ម្យ៉ាងទៀតនិស្សិតគួរតែស្វែងយល់ពីព័ត៌មានឲ្យគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ថាតើរៀនមុខវិជ្ជាអ្វីត្រូវ ហើយមកធ្វើការងារអ្វី។ ចុងក្រោយគេគួរយល់ពីបញ្ហាទូទៅទាក់ទងនឹងទីផ្សារការងារ ហើយគួរព្យាយាមស្វែងរកសេវាកម្មប្រឹក្សាយោបល់ស្វែងរកការងារ ពីទីភ្នាក់ងារជាតិ មុខរបរ និងទីភ្នាក់ងារដទៃដើម្បីធ្វើការសម្រេចចិត្តចុងក្រោយដោយ ផ្អែកលើព័ត៌មានលម្អិត។

អ្នកស្រី សុខា បញ្ជាក់ដែរថា នៅក្នុងទីភ្នាក់ងារស្វែងរកការងាររបស់អ្នកស្រី អតិថិជនត្រូវការអ្នកមានជំនាញច្បាស់លាស់ទៅបម្រើការងារនៅ ក្រុមហ៊ុនរបស់គេ។ ឧទាហរណ៍អ្នករៀនជំនាញគណនេយ្យ ជំនាញវេជ្ជសាស្រ្ត និង ជំនាញវិស្វកម្ម ច្រើនបានធ្វើការតាមជំនាញរបស់គេ ហើយបច្ចុប្បន្នជំនាញ ពាណិជ្ជកម្ម អាចនិយាយបានថា ងាយស្វែងរកឲ្យខាងអតិថិជន ប៉ុន្តែយើងឃើញថា ជំនាញជាច្រើនខាងផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាមិនបានបំពេញតម្រូវការរបស់ អតិថិជននៅឡើយ។